Vitaliteitsprogramma: wat is het en wat kan je er precies mee?

Vitaliteit is een steeds belangrijker agendapunt voor bedrijven. En terecht, want je wil medewerkers natuurlijk zo gezond, fit en gelukkig mogelijk houden. Vitaliteit is namelijk belangrijk voor het goed functioneren van medewerkers. Door voldoende aandacht te geven aan de vitaliteit van medewerkers verhoog je hun prestaties en stimuleer je ze om de beste versie van zichzelf te worden. Daar profiteert de organisatie uiteindelijk ook van.

Een vitaliteitsprogramma helpt organisaties om gericht, duurzaam en structureel in de vitaliteit van het personeel te investeren. Maar wat is een vitaliteitsprogramma precies? en hoe komt zo'n programma tot stand? In dit artikel gaan we hier dieper op in.

Zoek je laagdrempelige manieren om de vitaliteit van medewerkers direct te vergroten? Bekijk dan onze gratis whitepaper eens, met 32 handige adviezen.

 Je kan de whitepaper hier gratis downloaden

Een vitaliteitsprogramma is een programma dat zich richt op de fysieke en mentale gezondheid van medewerkers. Dat is de korte versie, maar het gaat eigenlijk nog iets dieper dan dat. In veel voorbeelden van vitaliteitsprogramma's wordt het model van Covey aangehaald. Dat is een model dat laat zien op welke pijlers de basisbehoeften van een mens zijn gebaseerd.

Een vitaliteitsprogramma bevat onderdelen van al deze pijlers. Zodat medewerkers een complete ontwikkeling door kunnen maken op alle aspecten van vitaliteit.

Vanuit de basisbehoeften van Covey kun je stellen dat een vitaliteitsprogramma moet voorzien in de volgende vijf basisbehoeften:

In dit onderdeel ga je op zoek naar het nut en de noodzaak van keuzes die je moet maken om vitaler te kunnen leven. Met dit onderdeel spreek je de intrinsieke motivatie van medewerkers aan. Het bewust worden van het belang van vitaliteit. En er vervolgens zelf mee aan de slag willen om de eigen vitaliteit te bevorderen.

Het fysiek of fysiologisch welzijn heeft betrekking op je lichaam en je levensstijl. Hoe gezond ben je, wat eet je en beweeg je genoeg? Maar ook ontspanning en voldoende slaap spelen hierin een belangrijke rol. Het onderdeel fysiek of fysiologisch welzijn richt zich dus op een gezonde levensstijl.

Het mentale of psychologische aspect heeft betrekking op je mentale gezondheid en je persoonlijkheid. Je mindset, overtuigingen en hoe je zelf in het leven staat komen hierin aan bod. Uiteindelijk wil je daarmee een positieve levenshouding creëren. Het mentale of psychologische welzijn komt van binnenuit. Hieraan werken doe je dus ook door inzicht te krijgen in jezelf. Waarin kom jij jezelf tegen, wat belemmert je in bepaalde keuzes en hoe handel je in bepaalde situaties?

Je wilt een gezonde werk en privé balans. Dat doe je door te achterhalen welke invloed je werksituatie heeft op je privéleven en andersom. Hoe is de samenwerking met collega's? Wat vind je van je werkplek? Welke invloed heeft je thuissituatie op je werk? In het onderdeel sociaal of ecologisch welzijn ga je aan de slag met het onderzoeken welke invloed jouw omgeving op je heeft.

Waarom doe je dat wat je doet? In het onderdeel spiritueel of filosofisch welzijn ga je werken aan een positief levensdoel. Je komt erachter wat je talenten zijn, welke drijfveren je hebt, welke normen en waarden je aanhangt en wat jouw 'hogere doel' is.

Een vitaliteitsprogramma maak je door te beginnen met een analyse. Zonder analyse weet je nou eenmaal niet waar de behoefte van de medewerkers ligt. Misschien hebben zij meer behoefte aan programma's om fysieke vitaliteit te bevorderen. Of ze zijn juist op zoek naar programma's op het gebied van zingevings- of emotionele vitaliteit.

Deze analyse kan je op verschillende manieren doen. Het beste resultaat bereik je door een combinatie van onderzoeksmethodes te bundelen tot een analyse die grondig genoeg is om een helder beeld van de situatie te krijgen. Wat je zoal kan inzetten? Denk eens aan online enquetes, interviews, panelgesprekken en andere vormen van onderzoek.

Heb je de analyse klaar? Mooi, dan kun je verder met het opstellen van een programma. Denk hierbij ook aan het vastleggen van meetmomenten. Hoe het programma tot stand komt kan van organisatie tot organisatie verschillen. Toch zie je in de meeste organisaties een aantal stappen altijd terugkomen:

• Het opstellen van vitaliteitsbeleid met verschillende strategische en praktische interventies;
• Het inhuren of boeken van specialisten, trainers en andere facilitators;
• Het inplannen en uitvoeren van de verschillende interventies;
• Het meten van de ervaringen en effecten die de interventies hebben opgeleverd;
• Het bijsturen van het vitaliteitsbeleid om het steeds iets beter te doen.

Het managen van een vitaliteitsprogramma kan worden opgepakt door een vitaliteitscoach of een vitaliteitsmanager. Deze persoon moet een sterk fundament aan kennis, inzicht en kwaliteiten hebben om het vitaliteitsbeleid te bedenken, draagvlak te creëeren én om het uit te voeren. Om deze reden is de rol van vitaliteitscoach echt een vak apart. Niet voor niets kiezen veel organisaties ervoor om deze persoon extern in te huren.

Als organisatie win je veel met het ontwikkelen, uitvoeren en doormeten van een vitaliteitsprogramma. Want investeren in de vitaliteit van het personeel betaalt zich uit in een aantal concrete voordelen voor de organisatie.

Zo zijn vitale medewerkers energieker en leveren ze betere prestaties. Ze voelen zich meer verbonden met de organisatie, zijn loyaler en melden zich minder snel ziek. Dat merk je op termijn terug in de KPI's op zaken als ziekteverzuim en uitstroom.

Kort samengevat kan je stellen dat gezonde, vitale medewerkers zorgen voor een gezonde, vitale organisatie. Vitale werknemers presteren zelf beter, waardoor de organisatie ook meer succes kan boeken. Vitaliteit moet dan ook niet worden gezien als kostenpost, maar juist als een essentiële investering in de toekomst van het bedrijf.

• Op zoek naar een losse vitaliteit workshop? Bekijk hier alle 25+ workshops.
• Willen jullie inspirerende vitaliteit activiteiten volgen? Bekijk ze ze hier.
• Maximale impact? We bieden een vitaliteitsweek of -maand. Lees hier alles.
• De vitaliteit van personeel vergroten? Bekijk onze whitepaper met 32 adviezen.
• Wil je vrijblijvend sparren over jullie behoefte? Neem gerust contact met ons op.