Vitaliteit in organisaties: hoe begin je daarmee?

Vitaliteit is een thema dat in steeds meer organisaties hoog op de agenda staat. De duurzame inzetbaarheid van medewerkers wordt steeds belangrijker en dat juichen we logischerwijs van harte toe.

Want zeker de laatste jaren is de vitaliteit van werkend Nederland steeds meer onder druk komen te staan. Mensen zijn steeds drukker, dragen meer verantwoordelijkheid en worden bedolven onder een continu groeiende lading prikkels. Overspannenheid en burn-outs liggen daardoor steeds nadrukkelijker op de loer.

Investeren in de vitaliteit van medewerkers is belangrijk om dit soort problemen het hoofd te kunnen bieden. Omdat je als mens een groot deel van je leven aan werk besteedt, is vitaliteit in organisaties een essentiële factor voor een lang, gezond en gelukkig (werk)leven.

Zoek je laagdrempelige manieren om de vitaliteit van medewerkers direct te vergroten? Bekijk dan onze gratis whitepaper eens, met 32 handige adviezen.

 

 Je kan de whitepaper hier gratis downloaden

Of je nou een zittend beroep, een beroep in de productie of een beroep in de buitenlucht hebt.. In iedere functie is het belangrijk om duurzaam en structureel te investeren in vitaliteit. Want ga maar na, in iedere situatie zijn er voor-, maar zeker ook nadelen te bedenken.

Zo ligt bij het ene beroep het gevaar van te weinig beweging op de loer, terwijl in een ander soort rol het gevaar van bijvoorbeeld te veel werkdruk weer kan spelen. En zo zijn er talloze gevaren te bedenken die allemaal een nadelige invloed kunnen hebben op de mate van vitaliteit. Denk maar eens aan het volgende:

• Te weinig beweging;
• Te lange werkdagen;
• Te weinig balans tussen werk en privé;
• Te weinig sociale verbinding;
• Te weinig uitdaging;
• Te weinig ontspanning;
• Etcetera, etcetera.

Het is dus een valkuil om te denken dat sommige medewerkers wel vitaal zullen zijn, omdat ze zo'n prettige rol binnen de organisatie hebben. Voor iedere werknemer geldt dat zij tegen hun eigen uitdagingen aan kunnen lopen en dat ze het verdienen dat daar door de werkgever op geacteerd wordt.

Als je kijkt naar het thema vitaliteit dan onderscheiden we daarin vier stromingen. Deze stromingen kunnen individueel worden benaderd, maar hebben wel degelijk een relatie tot elkaar. Ze beïnvloeden elkaar en kunnen in die zin ook niet als onafhankelijk worden beschouwd. We hebben het over de volgende vier stromingen:

• Fysieke vitaliteit;
• Mentale vitaliteit;
• Sociaal/emotionele vitaliteit;
• Spirituele/zingevingsvitaliteit.

Ga voor jezelf maar eens na. Voel jij je mentaal beter als je je fysiek gezond voelt? En is jouw mentale gesteldheid van invloed op hoeveel energie je kan besteden aan je sociale contacten? Zo zie je dus dat deze stromingen allemaal verband houden met elkaar. Het een kan niet bestaan zonder het ander.

Heb je een goede balans tussen deze vier onderdelen, dan heb je waarschijnlijk een vitaal gevoel. Je merkt dan dat je een overvloed aan energie hebt om alle ballen in de lucht te houden. Zowel op professioneel vlak als in je persoonlijke leven.

Vitale medewerkers zijn belangrijk, of misschien wel essentieel, voor de organisatie. Want met vitale medewerkers presteert de organisatie beter, reduceert het ziekteverzuim en loopt het personeelsverloop flink terug. Daarnaast zorgen vitale werknemers voor een positieve sfeer op de werkvloer. Zij voelen zich betrokken bij de organisatie en geven het uiterste om succesvol te zijn in hun werk. Daar profiteert de werknemer zelf van, maar natuurlijk heeft de organisatie daar ook baat bij. Vitaliteit is daardoor geen kostenpost, maar moet juist gezien worden als essentiële investering.

Vitaliteit onder de aandacht brengen in de organisatie begint vaak met proces van bewustwording. Daarbij staat de vraag 'Wat is vitaliteit en waarom is het zo belangrijk?' centraal. Alleen als managers én werknemers dit helder voor ogen hebben is er voldoende draagvlak om hier samen stappen in te gaan maken.

Met dat bewustzijn groeit ook de behoefte aan een vitaler leven. Veel van onze klanten merken dat het adresseren van dit thema al een verandering teweeg brengt. Mensen gaan er over nadenken en beginnen in te zien hoe belangrijk het is om vitaliteit een serieuze plek binnen de organisatie te geven.

Het bewustzijn en de behoefte aan een vitalere organisatie is het vertrekpunt voor verandering. Veel organisaties gaan aan de slag met vitaliteitsmanagement om die verandering in goede banen te leiden.

Vitaliteitsmanagement zorgt ervoor dat er een helder, duidelijk en haalbaar beleid wordt gevormd om de vitaliteit binnen een organisatie te verbeteren. Hierin staan zaken als beleidspunten, budgetten, programma's, planningen en stakeholders benoemd. Dit is simpelweg onmisbaar als je concrete verbeteringen wilt boeken op dit gebied.

Hoe je vitaliteitsmanagement inricht kan voor iedere organisatie sterk verschillen. Het is nu eenmaal zo dat iedere organisatie andere kansen en beperkingen met zich meebrengt. En daarnaast kan de behoefte van werknemers per organisatie sterk verschillen. Je zal het beleid dus af moeten stemmen op jullie werkelijkheid. Want dat zorgt ervoor dat vitaliteit echt kan gaan leven in de organisatie.

Ondanks al deze variabelen zijn er een aantal stappen die bij nagenoeg iedere organisatie terugkomen wanneer zij serieus aan de slag gaan met vitaliteit. Die stappen hebben we hieronder samengevat.

Vitaliteit onder de aandacht brengen is het belangrijkste. Als je medewerkers niet bewust maakt van het belang van vitaliteit en je zomaar veranderingen doorvoert zal het gros van de medewerkers hier niet zo veel mee doen. Sterker nog: er kan frictie ontstaan. Want zonder draagvlak voelt het alsof er top down beslissingen worden gemaakt, die simpelweg worden uitgestort over het personeel. Ga dus altijd met werknemers in gesprek over thema. Zo ontdek je hun behoeftes en wellicht ontstaan er verhelderende inzichten die meegenomen kunnen worden in de beleidsvorming.

Zoals we al schreven: analyseren is een wezenlijk onderdeel van vitaliteitsbeleid. En met analyseren bedoelen we dat je uitgebreid met mensen uit de hele organisatie in gesprek gaat om te ontdekken waar ze tegenaan lopen. Wat kan er beter op het gebied van vitaliteit? Waar zitten de knelpunten en hoe beïnvloedt dat werknemers? Je kan alleen tot effectieve interventies komen als je op voorhand weet waar je aan moet werken. Anders zijn alle inspanningen misschien wel voor niets.

Organisaties die all in gaan met hun vitaliteitsbeleid doen er goed aan om hier een professional voor aan te stellen. Vaak is dit een vitaliteitscoach of een vitaliteitsmanager. Deze persoon is verantwoordelijk voor de beleidsvorming, de uitvoering én de evaluatie en bijsturing. Op die manier maak je vitaliteit tot een concrete verantwoordelijkheid en waarborg je optimale inspanningen op dit vlak.

De vitaliteitscoach stelt in samenspraak met de stakeholders een helder vitaliteitsbeleid op. Daarin kunnen allerlei soorten optimalisaties worden opgenomen. Denk aan strategische verbeteringen zoals het stimuleren van de waarderingscultuur of het doorvoeren van wijzigingen in werkwijzes, zodat mensen meer thuis kunnen werken. Maar ook praktische interventies worden opgenomen, zoals workshops, trainingen en de mogelijkheden tot coaching. En nog praktischer: het stimuleren van vrijdagmiddagborrels, het plaatsen van een tafeltennistafel of het bouwen van een gezellige koffiecorner. De mogelijkheden zijn eindeloos.

Het programma is een continu proces van interventies doorvoeren en de ervaringen van mensen meten. Worden werknemers blij en vitaal van de zaken die zijn doorgevoerd? Zo ja, heel fijn en vooral blijven doorgaan. Zo niet, durf vooral bij te sturen zodat het beleid beetje bij beetje aan effectiviteit wint. Vitaliteitsbeleid is een continu proces dat eigenlijk nooit af is.

• Op zoek naar een losse vitaliteit workshop? Bekijk hier alle 25+ workshops.
• Willen jullie inspirerende vitaliteit activiteiten volgen? Bekijk ze ze hier.
• Maximale impact? We bieden een vitaliteitsweek of -maand. Lees hier alles.
• De vitaliteit van personeel vergroten? Bekijk onze whitepaper met 32 adviezen.
• Wil je vrijblijvend sparren over jullie behoefte? Neem gerust contact met ons op.